Poznaj alternatywy

Mastodon
Mastodon to platforma przypominająca w funkcjonalności Twittera. Możesz tam tworzyć wpisy o długości (domyślnie) do 500 znaków, obserwować innych, dodawać zdjęcia, filmiki czy audio, tworzyć ankiety, listy użytkowników… Dzięki zakładce Odkrywaj możesz poznać ciekawych użytkowników ze swojego serwera, jak i z całego Fediwersum. Możesz korzystać z ciemnego, jasnego i wysokokontrastowego motywu, oraz włączyć zaawansowany interfejs (wzorowany na Tweetdecku).
Mastodon jest najpopularniejszą platformą opartą o protokół ActivityPub, korzystają z niej ponad 3 miliony użytkowników z ok. 4 tysięcy serwerów.
Mastodon wydaje się być najbardziej przyjazną platformą mikroblogową, szczególnie dla nowych użytkowników.
Back-end Mastodona jest oparty o Ruby on Rails i bazę danych PostgreSQL, a front-end o React.js i Redux.
Do polskich serwerów Mastodona należą m.in.:

• pol.social
• lewacki.space
• 101010.pl
• mastodon.com.pl

Pleroma
Pleroma jest rozbudowaną platformą mikroblogową kompatybilną z protokołem ActivityPub. Implementuje ona większość funkcji Mastodona, a także dodatkowe, takie jak reakcje emoji do wpisów, naklejki czy rozbudowane formatowanie tekstu we wpisach. Poszczególne serwery mogą korzystać z innego interfejsu, np. Soapbox czy Glitch-illy (wariacja interfejsu Mastodona).
Ze względu na mniej dopracowany onboarding, nie nazwę Pleromy najbardziej przyjazną platformą dla użytkowników, z pewnością jest jednak bardziej przyjazna dla serwera, mniej obciążająca i prostsza w instalacji.
Back-end Pleromy opiera się o Elixir i bazę danych PostgreSQL, a domyślny front-end o Vue.js.

Misskey
Misskey jest rozbudowaną platformą mikroblogową o interfejsie, który możesz dostosować do swoich potrzeb (wliczając w to kilka układów interfejsu, możliwość układania widżetów czy dokładną zmianę kolorów motywu). Funkcjonalność Misskey jest zbliżona do tej, którą oferuje Mastodon i Pleroma, lecz uwzględnia również takie dodatki jak Dysk, w którym możesz przechowywać pliki. Przeglądając ustawienia Misskey trafisz na opcje takie jak Ten użytkownik jest kotem, ta tajemniczo brzmiąca funkcja doda do Twojego awataru kocie uszy.
Back-end Pleromy jest oparty o Node.js i bazę danych PostgreSQL, a front-end o Vue.js

PeerTube
PeerTube to platforma do udostępnienia filmów o charakterze podobnym do YouTube rozwijana przez francuską non-profit Framasoft. Wyróżnia ją to, że oprócz mechanizmu federacji, obsługuje protokół WebTorrent, dzięki czemu oglądający film mogą jednocześnie przekazywać ten film na inne urządzenia, odciążając serwer. Sprawia to, że serwer na którym film jest oglądany przez wiele osób jednocześnie nie odczuje tak bardzo obciążenia. Funkcjonalność PeerTube pokrywa się z większością funkcji YouTube, z których korzystają użytkownicy.
PeerTube otrzymuje dość regularnie nowe, ciekawe funkcje. W roku 2020 pojawiła się nawet możliwość prowadzenia transmisji na żywo.
Back-end PeerTube jest oparty o Node.js i bazę danych PostgreSQL, a front-end o Angular

Do polskich serwerów PeerTube należy m.in. tube.pol.social

Pixelfed
Pixelfed jest platformą, którą można określić chwilami wręcz klonem Instagramu, choć wprowadza coraz więcej własnych elementów interfejsu. To sfederowana platforma do udostępniania zdjęć czy krótkich filmów. Posiada też funkcje takie jak Stories, czy możliwość tworzenia albumów (kolekcji) ze zdjęciami. Zdjęcia mogą być wzbogacane o instagramowe filtry.
Back-end PeerTube jest oparty o PHP i Laravel, może korzystać z bazy PostgreSQL, MariaDB lub MySQL, a front-end opiera się o Vue.js.

Jak często wspominam, Facebook nie jest platformą dla której należy szukać bezpośredniej alternatywy. Prawdopodobnie napiszę o tym tu osobną notkę. Twierdziłbym tak samo, nawet gdyby istniała odpowiednia. Wymienię jednak kilka platform o podobnym charakterze.

Mobilizon
Mobilizon jest tworzoną przez francuską organizację non-profit Framasoft platformą do organizacji wydarzeń, mająca stanowić alternatywę dla usług takich jak Meetup.com czy wydarzenia na Facebooku. Docelowo ma ona zawierać również odpowiednik facebookowych grup i wiadomości. Grupy wydają się być funkcją Facebooka, którą najtrudniej zastąpić innymi platformami, poza tradycyjnymi forami zastępującymi poszczególne grupy, które nie są za bardzo dostosowane do obecnych realiów. Ciekawe, czy zaimplementują najważniejszą funkcję Facebooka, czyli tagowanie grup 🤔
Back-end Pleromy opiera się o Elixir i bazę danych PostgreSQL, a domyślny front-end o Vue.js. Kod odpowiadający za federację opiera się o kod Pleromy.

Polską instancją Mobilizon istniejącą od ponad 3 lat jest mobilizon.pl

Friendica
Friendica jest jedną ze starszych platform mających być sfederowanym odpowiednikiem Facebooka. Wyróżnia się tym, że poza obsługą ActivityPub, komunikuje się również z serwerami Diaspory (innego odpowiednika Facebooka, który nie zostanie tu opisany, ponieważ nie implementuje ActivityPub), czy tymi kompatybilnymi z OStatus. Pozwala na tworzenie wpisów, wydarzeń, albumów zdjęć, wydarzeń, korzystanie z czegoś pomiędzy grupą a forum, posiada rozbudowane opcje prywatności… Obsługa wielu protokołów i spora ilość funkcji czyni Friendikę projektem który warto wypróbować.

Hubzilla
Hubzilla jest projektem tworzonym przez autora Friendiki, zawierającym większość jej funkcjonalności. Wyróżnia się koncepcją, która sprawia że nie można jej nazwać zarówno tradycyjnym portalem społecznościowym, systemem zarządzania treścią, czy innym rodzajem platformy. Poza funkcjami Friendiki, pozwala m.in. na tworzenie własnych wiki, oferuje chmurę na przechowywanie danych, lecz wyróżnia się przede wszystkim koncepcją nomadic identities, o której warto przeczytać, np. tutaj, dzięki której Twój profil nie musi być związany z jednym serwerem. Funkcjonalność i interfejs platformy możesz modyfikować, m.in. używając wtyczek. Co ważne, obsługa ActivityPub nie jest domyślnie częścią serwerów i wymaga instalacji wtyczki PubCrawl. Jeżeli rejestrujesz się na jednym z publicznych serwerów, warto sprawdzić czy obsługuje on ActivityPub. Z pewnością jest to warty uwagi projekt, jeżeli nie potrzebujesz bezpośredniej alternatywy dla Facebooka, a docelowo planujesz zainstalować coś na własnym serwerze.

WriteFreely
WriteFreely to minimalistyczna platforma do publikacji treści obsługująca ActivityPub. Zespół odpowiedzialny za WriteFreely oferuje też serwer Write.as, pozwalający (odpłatnie) na założenie własnego bloga.
Back-end WriteFreely jest napisany w języku Go.

WordPress z wtyczką ActivityPub
A gdyby tak po prostu nauczyć swój blog porozumiewać się z użyciem ActivityPub? 🤔
Dzięki wtyczce ActivityPub for WordPress, Twój blog może zostać częścią Fediwersum. Użytkownicy platform pozwalających na interakcje z Fediwersum mogą komentować Twoje wpisy i obserwować Cię, aby na bieżąco dostawać nowe posty. Możliwość tworzenia własnej strony daje nam największą swobodę, więc może warto wzbogacić swoją obecność w Fediwersum o bloga, lub inny rodzaj strony?
A jeśli to czytasz i prowadzisz stronę na WordPressie, nie znajdziesz już wymówki aby nie instalować tej wtyczki, możesz tylko zyskać jeżeli czytelnicy będą o tym wiedzieć 🙃 Nie podam tu przykładu — strona którą odwiedzasz jest jednym z nich 🙃

Lemmy
Lemmy jest sfederowaną platformą pozwalającą na utworzenie społeczności podobnych do subredditów. Są one przypisane do danych serwerów, lecz możesz korzystać z nich z mając konto na innym serwerze.
Back-end Lemmy opiera się o Rust, a front-end o Inferno.

Przykładem polskojęzycznej instancji Lemmyego jest szmer.info

Kbin
Kbin to sfederowany agregator treści zbliżony do Reddita, zawierający też funkcjonalność mikrobloga, co czyni go podobnym np. do Wykopu. Autor wskazuje platformy Postmill, Strimoid i Pixelfed jako inspiracje.
Obecnie Kbin nie jest rozwijany, natomiast aktywnie tworzony przez społecznośc jest jego fork — Mbin.